Week ???? De laatste in ieder geval
En dan is het alweer tijd om de koffers in te pakken!
Acht maanden, ze zijn omgevlogen. We hebben allemaal genoten van Australië: mooie natuur, aardige mensen, nieuwe vrienden/vriendinnetjes, leuke school, full-time 'home dad' / onderzoekster zijn,
...
Aanstaande vrijdag stappen we in het vliegtuig naar Singapore, waar we vier dagen zullen blijven. Sandra geeft er nog een presentatie op een congres. Daarna vliegen we door naar Nederland, waar we woensdag de 15e aan zullen komen.
Iedereen die ons via deze reisblog gevolgd heeft: bedankt!
We hebben zin om jullie straks weer in levende lijve te zien.
Tot snel,
Fay, Liz, Sandra en Rein
Wintervakantie
Reizen
Wintervakantie - tijd om weer een stukje van Australië te verkennen. Deze keer gaan we op pad met onze ouwe trouwe Ford Falcon en rijden langs de kust naar het noorden, van Perth naar Exmouth en weer terug. In totaal rijden we bijna 4000 km, maar steeds 'korte' stukjes van meestal 300-500 kilometer. Oud en trouw is ook ons tentje (14 jaar!) waarmee Rein en Sandra samen al heel wat trekvakanties hebben gekampeerd. We hebben ook nog een bij het grofvuil gevonden tentje mee, dat we gebruiken om spullen in te zetten en om in te zitten als het fris is. Want ja, het is hier wel hartje winter! Dat betekent overdag heerlijke temperaturen van rond de 25 graden - in het noorden is het een paar graden warmer dan in Perth - en 's nachts rond de 10. Wel is het om 18 uur al donker.
Overigens vinden de lokale bewoners het wel degelijk koud. We horen een reclame op de lokale radio van Carnarvon met als strekking dat je naar een warm gebied op vakantie moet gaan, want hier is het 'cold, cold, cold'.
Het autorijden gaat perfect. Verdwalen kun je niet - er is maar 1 geasfalteerde weg, met slechts een paar afslagen (op ruim 1200 km!) waarvan de meeste dirt roads.
De meiden vermaken zich tijdens de lange ritten 90% van de tijd met tekenen, kleuren of een rollenspel. Naar buiten kijken is niet heel interessant. In het begin is de outback nog wel indrukwekkend, maar het wordt toch saai. Honderden kilometers hetzelfde landschap: vrijwel vlak en lage begroeiing - hoe verder naar het noorden, hoe roder het zand (door de aanwezigheid van ijzer), en hoe lager de struiken (door de hitte en droogte in de zomer). Huizen en dorpen kom je maar heel af en toe tegen. Altijd voor genoeg benzine en drinkwater zorgen dus, want het kan een paar honderd kilometer duren voordat je het weer aan kunt vullen. Kangoeroes kom je wel veel tegen langs de weg, maar helaas allemaal dood. In het begin kan Fay maar niet begrijpen waarom ze dan dood langs of op de weg liggen. Maar ja, de kangoeroes hebben geen benul van auto's en road trains die gewoon doorrijden. Toch zijn de meiden niet ontzettend geschokt - als Rein een keer een (niet door ons) doodgereden kangoeroe van de weg sleept, willen ze allebei een kijkje van dichtbij nemen.
Op de meeste campings waar we komen is nog wel plek voor ons. Al zijn we een bijzonder stel: een familie met alleen een personenauto en 2 kleine tentjes, dat zie je verder niet. Je hebt toch op z'n minst een grote SUV, liefst met aanhanger of (vouw)caravan, als je gaat kamperen. Druk is het wel op de campings, want het noorden is een populaire bestemming in de winter. Naast de gezinnen en gepensioneerden, zijn er natuurlijk ook de trekkende jongeren die je tegenkomt.
Alles is goed gegaan, op 1 ongelukje na. Tijdens een wandeling langs het strand in Coral Bay valt Fay met haar hoofd op de rotsige ondergrond. Ze moet spugen en voelt zich duidelijk niet lekker. Na een onderzoek door de dokter, mag ze wel gewoon mee naar de camping, waar ze nog een tijdje suf blijft en alles wat ze eet en drinkt uitspuugt. De volgende dag is ze gelukkig weer helemaal fit.
Dieren
Na een overnachting in Geraldton is onze eerste echte bestemming Monkey Mia in Shark Bay (werelderfgoed). Dit is een zeer populaire vakantiebestemming vanwege de beroemde dolfijnen die daar dagelijks naar het strand komen. Vroeger werden ze onbeperkt gevoerd en mocht iedereen de dolfijnen aanraken. Dat was (natuurlijk) niet goed voor de dieren, dus nu moeten alle toeschouwers (vaak meer dan 100) op een rij in het water gaan staan, terwijl er wat wordt verteld over de dolfijnen. En aan het eind zijn er een paar dolfijnen die een visje krijgen, omdat ze dat van jongs af al gewend zijn. Een heel gebeuren dus, maar toch indrukwekkend. De eerste keer dat we gaan kijken, geven de dolfijnen spontaan een show weg. En Liz krijgt maar niet genoeg van dolfijn Nikki, die een paar meter bij haar vandaan rustig ligt te kijken. Ook leuk: tussen de dolfijnen zwemt ineens nog een zeeschildpad.
Deze vakantie staat vooral in het teken van zeedieren. In Coral Bay reikt het koraalrif tot aan de kust; als je tot borsthoogte de zee inloopt ben je al bij het koraal, waar je de prachtigste vissen ziet. We gaan hier ook met een boottocht mee, waarbij je wat verder uit de kust kunt snorkelen. Indrukwekkend! Het koraal is mooi maar wel vrij bruin door de algen; de vissen daarentegen hebben de meest fantastische kleuren. Ook zien we zeeschildpadden en zelfs rifhaaien. Liz en Fay zijn nog te klein om te snorkelen, maar vermaken zich prima op de glassbottom-boot, waar ze ook veel vissen en een schildpad zien.
Als je naar Exmouth gaat - onze volgende bestemming - dan moet je met de whalesharks (walvishaaien) gaan zwemmen, zo is ons verteld. Walvishaaien zijn de grootste vissen van de oceaan. Het zijn haaien, maar door hun grootte (10 - 18 meter) en omdat ze leven van plankton lijken het meer walvissen. Uiteindelijk gaat alleen Rein dit doen, omdat het voor de kinderen niet heel interessant zal zijn (de walvishaaien zijn vanaf de boot niet goed zichtbaar). Magische ervaring om naast een reus van 12 meter te zwemmen, die onverstoorbaar zijn weg gaat.
En dan zijn er nog de echte walvissen, humpback whales (bultruggen). In Coral Bay zien we in de verte al hun fonteinen als ze ademhalen. Later zien we ze bij Exmouth en Kalbarri ook boven het water uitkomen. De bultrugwalvissen trekken hier in de winter van Antarctica naar de kust van Western Australia, waar dan veel plankton te vinden is en de kalfjes worden geboren. Bij Kalbarri is een grote groep die er zo'n beetje de hele winter blijft rondhangen; we zien er ook een moeder met kalf.
Qua landdieren, komen we een echidna (lijkt een soort egel), emoes, rotswallabies en gelukkig ook levende kangoeroes tegen.
Landschappen
Western Australia is de grootste staat van Australië (1/3 van het landoppervlak), maar er wonen slechts 2,3 miljoen mensen, waarvan 1,8 miljoen in en rond Perth. Dan kun je je voorstellen hoe leeg de rest van de staat is. Geraldton is met 40 duizend inwoners de grootste stad waar we langskomen, de andere plaatsjes variëren van een paar honderd tot 7 duizend inwoners.
Zoals gezegd, de eindeloos uitgestrekte outback is indrukwekkend. Maar we komen ook nog andere landschappen tegen, vooral veel verschillende kusten. Wij kunnen lang niet alles bekijken, want dan moet je toch echt met een 4-wheel drive op pad.
Onderweg naar Monkey Mia is er Shell beach, een strand volledig bedekt met witte schelpjes - allemaal dezelfde soort. De azuurblauwe zee en kusten blijven mooi. Bij Carnarvon zijn er de blowholes, het zeewater wordt daar onder de rotsen gestuwd en spuit soms wel 10-20 meter omhoog door een aantal gaten.
Bij Kalbarri komt de Murchison River uit in de Indische Oceaan. De rivier heeft zich op een prachtige wijze door het landschap gesneden. Na een 26 kilometer lange hobbelige rit over een zandweg, maken we hier een wandeling van wel 9 km langs de rivierkloof - eerst hoog boven de rivier waar we Nature's Window bekijken. Daarna klauteren we naar beneden en langs de rivier, waar de wandeling ook nog deels door rul zand voert. Uiteindelijk moeten we weer helemaal omhoog klimmen. Dat is aan Liz natuurlijk wel besteed, maar knap is het zeker dat ze dat hele stuk zelf gelopen en geklauterd heeft. Fay mocht het grootste deel op papa's schouders.
Niet alleen de rivierkloof, ook de kliffen aan de kust bij Kalbarri zijn indrukwekkend. Bij Island Rock is er een heel grote school dolfijnen - het zijn er wel een stuk of 30. Zij vermaken zich in de hoge golven. Op een andere plek is het schouwspel nog magnifieker: we zien er een aantal dolfijnen door een hoge golf hard omhoog zwemmen en er dan heel hoog uit springen.
Thuis in Perth
En dan zijn we na 2 weken weer 'thuis'. Ja, het voelt na een half jaar echt als thuis, dat merk je ook aan Liz en Fay. Na een heerlijke vakantie is het altijd weer fijn om met al je speelgoed te kunnen spelen. Hoe zal dat dan straks zijn, als we weer 'echt thuis' zijn?! Want ja, over 3 weken keren we alweer terug. De kinderen zijn daar ook al mee bezig en hebben er veel zin in. Liz merkte al op dat 'it will be hard' om straks weer alleen Nederlands te praten.
Week 22 - 27
Het is dan eindelijk winter in Perth. De Australiërs kunnen net als Hollanders flink klagen over het weer. Het regent in de winter dan ook aanzienlijk meer dan in de zomer. Gemiddeld valt er in Perth evenveel regen als in De Bilt. Het verschil is dat het in de zomermaanden vrijwel niet regent, terwijl er in de wintermaanden twee keer zoveel kan vallen als in Nederland. Toch valt het voor ons ontzettend mee. De meeste winterdagen zijn voor ons vergelijkbaar met een zonnige lentedag. Met helder weer kan de temperatuur 's nachts afkoelen tot een graadje of drie maar het warmt overdag snel weer op tot gemiddeld 20 graden.
De meeste woningen zijn gek genoeg niet goed afgestemd op de winterperiode. Slechte kierdichting, enkel glas en ontbreken van wandisolatie is hier de standaard. In de zomer zorgt de airco voor koelte, maar in de winter is er eigenlijk geen goed systeem. Centrale verwarming met radiatoren zie je hier niet, in veel woningen zijn er elektrische kacheltjes voor verwarming of zoals in ons huurhuis kan het aircosysteem ‘in reverse' als luchtverwarming worden gebruikt. De warme lucht wordt ter plaatse van het plafond met grote roosters ingeblazen, zakt amper naar beneden en wordt dan op plafondhoogte weer afgezogen. Een nogal inefficiënt systeem, maar gelukkig heeft ons huis een gunstige oriëntatie en warmt overdag onze bovenste woonverdieping door de zon snel weer op.
De architectuur in Perth is over het algemeen niet om over naar huis te schrijven, ik doe het toch maar een keer. Ze lijden hier echt aan ‘obesitas' in de woningbouw, de woningen zijn hier in de afgelopen 20 jaar gegroeid van 167m2 tot gemiddeld 240m2, terwijl ook hier de woningbezetting is gedaald tot gemiddeld 2,5 bewoners per woning. Vier, vijf slaapkamer is heel normaal met elk een eigen badkamer. Dan is er naast de keuken en woonkamer nog een aparte 'home theatre' en speelkamer. De grondkosten in Perth zijn hoog, bestaande woningen worden gesloopt en op het kavel worden dan vaak twee woningen teruggebouwd, maar wel allebei met een groter vloeroppervlak. Het resultaat; enorme huizen op steeds kleinere kavels, de tuin is niet veel meer dan een patio. De minimale verplichte verdiepingshoogte van 2,4m is hier ook meteen de standaard voor nieuwbouw woningen. Veel vierkante meters voor weinig is het uitgangspunt.
Om de bouwkosten te beperken is de gevelafwerking goedkoop en worden de daken vaak afgewerkt met metalen golfplaten. Daarbij zijn de kosten voor de installaties en isolatie hier de sluitpost, dat levert energetisch slechte woningen op. Toch zou je hier energetisch efficiënte woningen kunnen bouwen door gebruik te maken een goede oriëntatie van ramen, een slimme dag /nachtventilatie en beetje isolatie. Maar ja, aangezien de energiekosten nog betaalbaar zijn, hebben de ontwikkelaars weinig redenen iets anders te bouwen dan wat men al deed.
De scholen zijn ook alleen gebouwd voor de zomerperiode. De klaslokalen hebben geen afgesloten binnengangen maar een buitengalerij. Geen wonder dat de juffen klagen over de koude winter. De klasdeur komt direct uit op de buitenlucht. Als 's morgen de kinderen binnendruppelen staat de kachel flink te loeien om het lokaal warm te houden. Verspilling is hier eerder de norm dan de uitzondering. Hetzelfde geldt voor de gemiddelde auto's hier, grote bakken die veel flink slurpen. De benzine kost hier maar de helft vergeleken met Nederland. Dus zolang het nog betaalbaar is, blijft men nog lekker doorkarren.
We zijn ook nog van plan om flinke stukken te rijden om zoveel mogelijk van de kusten te zien in Western Australia. De aankomende twee weken gaan we zoals vele ‘Aussies' op wintervakantie naar het noorden. Het klimaat is in het noorden ‘dichter bij de evenaar' uitstekend om te kamperen. Er zijn hier veel mooie natuurgebieden om te bekijken. Als we terug zijn, begint de terugkomst naar NL al heel dichtbij te komen. Nog maar drie weekjes naar school en dan vliegen we eerst naar Singapore, daar blijven we even een paar dagen met zijn allen. Sandra heeft nog een congres voor haar werk en dan gaan we echt weer naar huis.
Week 19-21
Vrijdag 4 mei is het eindelijk zo ver, Anja (zus van Sandra) komt twee weken op bezoek. Al vanaf dat we in ons huis hier gingen wonen, was onze extra slaapkamer gedoopt tot 'Anja's kamer', omdat zij er zou slapen. Voor Liz en Fay was het al snel volkomen normaal dat Anja een tijdje bij ons woonde. Natuurlijk hebben we haar wat leuke en mooie plekjes laten zien.
Sandra moest een paar dagen naar Brisbane voor een conferentie. Toch wel raar: een binnenlandse vlucht van meer dan 5 uur. Brisbane is een leuke stad; ook gelegen aan een rivier bij de kust, maar iets groter dan Perth. Het was een conferentie van een organisatie die veel (overheids)geld pompt in onderzoeksprojecten op het gebied van geodesie en aanverwante disciplines. Ik werk op dit moment aan een van die projecten mee, en was daarom gevraagd een presentatie over mijn werk te geven.
Liz is nu echt een Aussie: als je haar met haar vriendinnen of andere kinderen ziet spelen zou je echt niet zeggen dat ze hier pas 3,5 maand naar school gaat. En Fay praat ook al aardig mee. Zij is inmiddels zo ver dat ze ook tegen de juf op school is gaan praten (dat duurt bij Fay nu eenmaal een tijdje...), alleen dan nog wel in het Nederlands. En omdat Fay nog maar zo weinig naar school mag, en omdat ze zo van zwemmen houdt, hebben we haar nu op zwemles gedaan. Elke dinsdagochtend krijgt ze samen met 3 andere kindjes les. Ze straalt de hele les lang van plezier!
Via de email op Sandra's werk worden regelmatig uitnodigingen voor lezingen rondgestuurd. Zo ook door het Curtin University Sustainability Policy (CUSP) institute. Elke donderdag organiseren zij een seminar over duurzaamheid, toegankelijk voor iedereen. Inmiddels gaat Rein daar elke week naartoe en staat er voor 31 mei een presentatie door Rein Burr (onze achternaam blijft moeilijk) op het programma met als titel 'Low carbon, low cost housing: Is it possible?' De Australiërs zijn erg geïnteresseerd in de duurzame ontwikkelingen in Europa. De Australiërs hebben nog een inhaalslag te maken op dit gebied. Maar ja, de energie, in de vorm van kolen, is hier heel goedkoop te winnen. De handel met China zorgt voor een sterke economie in Western Australia. Toch begrijpen ze ook hier dat ze hun gedrag op termijn moeten veranderen. De groei van Perth, van suburb op suburb is gebaseerd op een auto-georiënteerde samenleving. Altijd ruimte genoeg was de gedachte, de stad is voornamelijk opgebouwd met vrijstaande woningen. Hierdoor is de stedelijke dichtheid hier dan ook heel laag vergeleken met onze Europese steden. ( Perth: circa 1,5 miljoen inwoners, oppervlakte 60 x 30 km, bijna net zo groot als onze randstad ). Nu ook hier de energieprijzen gaan stijgen, is het moment gekomen om te gaan nadenken over een andere opzet van de gebouwde omgeving.
De herfst hier in Perth betekent niet alleen dat het veel korter licht is (zon gaat nu om 17.30 uur onder), maar ook dat het ineens aardig kan regenen. Begin mei heeft het dan ook af en toe flink geregend. Soms een hele dag, soms ook alleen af en toe een bui afgewisseld met flinke zonnige periodes (en heerlijke temperaturen). Afgelopen week was het helemaal weer mooi met veel zon. Heerlijk weer voor een bezoek aan Penguin Island. Sandra gaat daar samen met Anja naartoe. Geen pinguïns in het wild gezien, maar wel duizenden broedende meeuwen, aalscholvers en pelikanen (de vogels broeden hier ook in de herfst). En (slaperige) zeeleeuwen op een ander eilandje waar we met een boottochtje langskomen.
De laatste zaterdag dat Anja er nog is, gaan we vroeg op pad. Zes uur 's ochtends stappen we in de auto en rijden naar de Pinnacles, 200 km ten noorden van Perth. Het is een bijzonder woestijngebied, ontstaan door erosie. De 'Pinnacles' zijn waar lang geleden de bomen stonden; hard kalksteen vulde scheuren en holle ruimtes waar ooit de boomwortels groeiden. Terwijl het zand en de vegetatie eromheen erodeerde, bleven deze kalksteenformaties over. Fantastisch gebied om verstoppertje te spelen of iemand te besluipen. In de omgeving zijn ook enorme gebieden met zandduinen, waar de meiden de grootste lol hebben met klimmen, glijden en rollen in het zand. Het is er flink warm en we kunnen ons goed voorstellen dat het hier in de zomer in de hitte niet uit te houden is.
Week 16-18
Na bijna drie weken vakantie is de school weer begonnen. Liz en Fay hadden er allebei weer zin in. Maar verveeld hebben ze zich niet. Ze kunnen zich samen thuis prima vermaken. Vergeleken met thuis in Delft is de hoeveelheid speelgoed beperkt. Maar als je alle soorten speelgoed met elkaar combineert en aanvult met eigen knutsels van verpakkingsafval dan is het speelplezier minstens zo groot.
Er zijn heel wat bezoekjes afgelegd aan musea, het strand, parken en speeltuinen. De meeste musea zijn te vinden in het city centre en makkelijk bereikbaar voor ons met de fiets. Ze zijn zeker een bezoek waard, maar het culturele aanbod is voor een grote stad als Perth toch vrij beperkt.
De natuur blijft hier voor ons wel heel bijzonder. Wij wonen in de wijk Como, hier grenst de Swan River aan de Kwinana freeway. Ondanks de snelweg blijft de fauna van de Swan River je verrassen. Fietsend langs de rivier zagen we bijvoorbeeld een jonge arend. Hoe vaak we al dolfijnen hebben gezien, weten we niet meer. Maar het blijft elke keer fantastisch. Er wonen ongeveer 20 bottlenose dolphins in de Swan River. Als we langs de rivier wandelen of fietsen, zijn we altijd aan het speuren of ergens een boeggolf te zien is zonder een boot in de buurt. De kans is dan groot dat de golf wordt veroorzaakt door dolfijnen. Als er ook nog eens meeuwen boven vliegen dan weet je het zeker, de dolfijnen zijn in aantocht.
Ze jagen met een groepje van 3 of 4, en houden een klopjacht. De dolfijnen brengen een school vissen met omtrekkende bewegingen tot bij de oever. We hebben het al een aantal keer van dichtbij gezien. De snelheid tijdens de jacht is verbazingwekkend en het is altijd weer verrassend waar de dolfijnen boven duiken. Na een kwartiertje is het spektakel alweer voorbij en verdwijnen de dolfijnen uit het zicht.
Perth is een zeer uitgestrekte stad, met woonwijk na woonwijk. Desondanks zijn er veel parken en zelfs natuurgebieden middenin de stad.
Een voorbeeld is het Canning River Regional Park, waar de Canning River uitkomt op de Swan River. Een bijzonder gebied waar zoet en zout water elkaar ontmoeten.
Aan de oostzijde wordt de stad begrensd door de Darling Range, in de volksmond de Perth Hills genoemd. Je kunt de Hills vanuit de stad zien. Wij brachten er een bezoek aan de Mundaring Weir, een dam in de heuvels, gebouwd aan het begin van de 20ste eeuw om de goudvelden 700 km (!) landinwaarts van water te kunnen voorzien via een pijpleiding. Het waterreservoir is nog steeds in gebruik als drinkwatervoorziening. Water is schaars aan het worden in Perth. Niet zo vreemd in dit warme klimaat, met alle parken, sportvelden en bomen die besproeid moeten worden. Er is dan ook regelgeving voor de besproeiing van privétuinen.
De stranden van de Indische oceaan aan de westzijde blijven de meest populaire plekken van Perth. Ze zijn amper vervuild door commercie en goed onderhouden. Verder zijn er veel voorzieningen zoals picknickplekken met bbq's, toiletten en douches, en speeltuinen. Ook in de zee hebben we dolfijnen gezien. Tot groot geluk van Liz en Fay zagen we zelfs een keer een zeehond bij de pier, die uitgebreid poseerde voor de camera.
De vakantie werd afgesloten met ANZAC Day, voor iedereen een vrije dag. ANZAC staat voor Australia New Zealand Army Corps. Op 25 april 1915 was de eerste grote slag van de ANZACs bij Gallipoli (Turkije). Dat was een traumatische ervaring voor het Australische volk, en sindsdien wordt op deze dag jaarlijks een herdenking gehouden voor de gevallen soldaten, ook die van latere oorlogen. Australië is namelijk nogal trouw aan Amerika als het op deelname aan oorlogen aankomt: Eerste en Tweede Wereldoorlog, Korea, Vietnam, Irak, Afghanistan.
Op school wordt op vrijdag ook een ANZAC ceremonie gehouden. Liz mag samen met onder andere haar vriendin Valentina bloemen neerleggen. Valentina's opa heeft in Vietnam gevochten. Net als in Amerika heeft de Vietnam-oorlog diepe wonden achtergelaten. De publieke opinie keerde zich tegen de oorlog. Voor de Vietnam-veteranen was er dan ook geen heldenstatus, maar stank voor dank. Valentina droeg de medailles van haar opa, die het zelf nog steeds niet aankan om bij een herdenking aanwezig te zijn.Week 13-15
Term 1 zit er op! Het schooljaar is hier in vier periodes ('terms') opgedeeld, steeds 10 weken school en dan 2 weken vakantie, met aan het einde 6 weken zomervakantie. Nu dus lekker lang vrij. Het paasweekend hebben we allemaal vrij, want Curtin University heeft naast Goede Vrijdag ook de maandag en dinsdag na Pasen als collectieve vrije dag aangewezen. Goede Vrijdag is hier in Australië trouwens de ECHTE feestdag van het paasweekend; het wordt hier als de belangrijkste Christelijke feestdag beschouwd en alle winkels en bedrijven zijn dan ook dicht.
Maar nog even over het einde van de eerste periode op school. Er was namelijk nog genoeg te vieren. Eerst Harmony Day, een Australische feestdag (geen vrije dag) waarop de culturele diversiteit wordt gevierd. De kinderen mogen in kleding naar school komen die typisch voor hun eigen land is. En de ouders wordt gevraagd typische gerechten mee te nemen voor een gezamenlijke lunch. Vandaar dat Rein en Fay een bezoek brengen aan de Nederlandse toko, ofwel Dutch shop. Een winkeltje in een buitenwijk, in een achteraf-winkelstraatje. Hier kun je allerlei Hollandse lekkernijen krijgen. Rein kocht drop, stroopwafels, speculaasjes en dergelijke. De klant na hem kwam een doos frikadellen halen...
Daarna was er de schooldisco: bijna alle kinderen kwamen op vrijdagavond om lekker te swingen. Liz rende met haar vriendinnen over de dansvloer, terwijl Fay een heuse dansshow gaf, wat kan die dansen! En op de laatste schooldag dan nog de Easter Assembly. De kinderen mogen als ze dat willen hun zelfgemaakte paashoedjes showen.
Liz kijkt er naar uit om in augustus weer terug naar haar vriendinnen en familie in Nederland te gaan, maar heeft inmiddels ook al echte vriendschappen hier opgebouwd. De eerste uitnodigingen voor verjaardagspartijtjes komen al binnen. Zo vierde Valentina haar verjaardag in de bioscoop, waar ze de film 'Mirror Mirror' (Spiegeltje Spiegeltje) gingen bekijken.
Het lange paasweekend gaan we er lekker op uit: fietsen in Perth, spelen in McDougall Park, naar Yanchep National Park, naar het Western Australia Museum, en naar het strand. In de afgelopen weken is de herfst hier ingevallen met af en toe regen (dat hadden we lang niet meegemaakt) en lagere temperaturen (nog steeds boven de 20 graden, maar de Aussies vonden het KOUD!). Maar dit weekend was het weer heerlijk weer.
Yanchep National Park, 50 km ten noorden van Perth City, is een populaire bestemming voor een family picknick. Wij gaan er op Eerste Paasdag naartoe voor een wandeling en vooral ook voor de koala's die er in een afgesloten gebiedje zitten, zo lief. Tijdens de wandeling ziet Sandra een Tiger Snake (giftig!) wegschieten.
Dinsdag na Pasen gaan we naar het strand, nog even genieten van het fantastische weer. Het is er niet heel druk, want veel mensen werken gewoon. En wat een geluk, er zijn ook 5 dolfijnen die twee keer langs komen zwemmen. En Fay... die vindt het water echt fantastisch. Op het surfboard, kopje onder, allemaal leuk!
De rest van de schoolvakantie gaat Sandra weer gewoon werken. Het blijft wel bijzonder: Rein die thuis alles regelt, terwijl Sandra zonder zorgen over halen en brengen van school (of zwemles, sportclub,....) lange werkdagen/-weken kan maken als ze dat wil. Maar waar het echt om gaat, is dat deze periode in Perth de kans biedt om weer eens ouderwets op het onderzoek te kunnen focussen. De andere taken/activiteiten die bij het werk aan de TU Delft horen, zou ik niet willen missen, maar het blijft soms jammer dat er daar geen tijd overblijft om me echt op het eigen onderzoek te richten. En hier kan dat juist wel. Ik werk aan verschillende onderwerpen, een aantal direct gerelateerd aan waar ik al mee bezig was, maar ook nieuwe dingen. En natuurlijk is het ook een goede en leuke ervaring om in een andere omgeving/cultuur en met andere mensen te werken.
De groep, GNSS Research Centre (GNSS = Global Navigation Satellite System, waar GPS een voorbeeld van is), waar ik werk is drie jaar geleden door mijn promotor opgezet. Hij heeft daarvoor een subsidie van de Australische onderzoeksraad gekregen om het onderzoek op het gebied van satellietnavigatie hier te stimuleren. Australië investeert op dit moment flink in het onderzoek op het gebied van ruimtevaart en geodesie, en ook in de benodigde infrastructuur daarvoor. En dat biedt dus veel mogelijkheden voor deze groep. Inmiddels werken er een stuk of 13 mensen uit Nederland, Zweden, China, India, Pakistan, Italië en Iran. Een typisch Australische mix zou je kunnen zeggen. En waar zijn de Aussies zelf dan, vraag je je af. Tja, die zijn er dus (nog) niet. En als je op de campus rondkijkt zie je sowieso relatief veel Aziatische studenten, die overigens veel geld moeten betalen om hier te studeren.
Week 10-12
Nu we een auto hebben, kunnen we in het weekend ook eens wat verder weg op pad. En gezien het aanhoudende warme weer, zijn we begonnen met het strand. Het is er ook in de hitte heel goed vertoeven, want het zandstrand is niet al te breed en daarachter zijn grasvelden met bomen en dus voldoende schaduwplekken. De golven zijn af en toe ontzettend hoog hier, dat was even wennen en in het begin eigenlijk te eng. Op het nieuws hoorden we trouwens dat er 2 haaien gesignaleerd waren bij Perth, maar dat heeft ons en vele anderen niet weerhouden.
Onze eigen ontmoetingen met dieren: bij Liz in de klas zat een redback, een giftige spin herkenbaar door de rode streep op de rug. En thuis liep er een hagedis over de muur. Vangen viel niet mee. Uiteindelijk had Rein alleen zijn staartje in zijn hand, dat wild door bleef kronkelen. Goede truc om vogels te foppen. Wij hebben het beestje gelukkig wel gevangen, en dat staartje groeit wel weer aan.
Op school gaat het heel goed met de meiden, waarover later meer. Elke twee weken is er een bijeenkomst, 'assembly', waar alle kinderen van de school aanwezig zijn, en ouders mogen ook komen. De assembly wordt geopend met het zingen van het volkslied, dat hier elke ochtend gezongen wordt. Bij elke assembly is er een andere klas aan de beurt om liedjes te zingen, moppen te vertellen en de mensen die wat gaan zeggen aan te kondigen. Laatst was het de beurt aan de klas van Liz. Ze hadden als thema insecten, waar ze al weken mee bezig waren, en de Insect Rap was erg leuk. Spannend maar ook leuk, zo voor de hele school optreden. Ze houden er hier erg van om goed gedrag te belonen: tijdens elke assembly worden er certificaten uitgedeeld aan kinderen die heel goed hun best hebben gedaan.
En dan was er de verjaardag van Liz. Een aantal kadootjes had ze zelf uitgezocht, maar er waren ook nog een aantal echte verrassingen. De opbrengst: een wekker die de tijd en sterren op het plafond projecteert, bodyboard (surfplankje), schoolbordje, Lego Friends, boeken, knuffel, aankleedhondjes, roze bal, springtouw, knutselpakket. Resultaat: een gelukkig meisje. En omdat het niet elk jaar 38 graden op haar verjaardag zal zijn, gaan we weer naar het strand, waar allebei de meiden nu wel heel stoer in de hoge golven durven en Liz zich aan het eind goed getimed op een golf liet meevoeren met haar bodyboard.
Donderdag 15 maart was het Party Time! Alle meisjes uit de klas waren uitgenodigd, dat zijn er naast Liz nog 12. Het is gebruikelijk om de verjaardag buitenshuis in een park te vieren. We vierden het feestje in het McDougall park, waar een heel mooie speeltuin is. Veel ouders bleven ook met broertjes en zusjes, dus het was een gezellige drukte en toch heel relaxed.
Alle meiden hadden er erg naar toe geleefd en waren heel enthousiast. Al snel kwam de vraag: wanneer moeten de kadootjes uitgepakt worden? Doen we het 'the Dutch way', dus aan het begin, of 'the Aussie way', aan het eind. Dat werd 'the Dutch way'. Liz werd enorm verwend!
Toen was het tijd voor de speurtocht, de 'quest'. Rein had een route uitgezet en de kinderen moesten aan de hand van foto's de weg zoeken, en onderweg de nodige schatten zoeken. Dat vonden ze allemaal prachtig, want zoiets hadden ze nog nooit gedaan. Na afloop van de speurtocht heeft de hele club zichzelf in de speeltuin vermaakt. En er werd genoten van veel chips, snoep en limonade. Het partijtje werd wel op z'n Aussies afgesloten met taart en het uitdelen van de 'goodie bags'.
Een groot succes en natuurlijk fijn dat Liz in zo'n leuke klas terecht is gekomen. Het is een hele mix aan nationaliteiten (Australische, waaronder Aboriginals, Duitse, Bengaalse, Mexicaanse, Nederlandse, Chinese), maar dat vinden ze allemaal heel normaal.
En Liz redt zich steeds beter met haar Engels. Ze begrijpt al het meeste van wat ze moet lezen, en kan ook veel verstaan. Ook begint ze zelf steeds meer te praten. En haar prestaties op school zijn ernaar: bij de laatste 2 spelling tests had ze 0 fouten. En het leren van de taal vindt ze echt leuk, want ze zegt nu dat ze alle talen van de wereld wil leren. Met een extra taal is ze al begonnen: op school krijgen ze Indonesisch.
Uiteraard overtreft ze ons met haar uitspraak. Voor haar is het heel natuurlijk, omdat ze het al luisterend opneemt, terwijl wij gewend zijn nieuwe woorden vanaf papier te leren. Grappig is dat Liz en Fay sommige woorden / namen die zowelin het Nederlands en Engels gebruikt worden verschillend uitspreken, afhankelijk van welke taal ze op dat moment spreken. 'Hello Kitty' is een voorbeeld: niet zo'n harde T in het Engels!
Week 8+9
Het leven in Perth (en het weer) went snel. We fietsen heel wat af; doordeweeks voor de dagelijkse dingen (werk, school, boodschappen) en in het weekend naar een park of ander deel van de stad. Het linksrijden zijn we goed gewend, maar wel altijd even nadenken: Rechts, Links, Rechts kijken. En uitkijken voor het vele glas op de straat! De Aussies gooien schijnbaar graag hun lege flesjes uit het raam. We hebben daarom na een aantal lekke banden maar wel betere banden aangeschaft.
Liz is al heel behendig met schakelen, (hand-)remmen en oversteken. Het blijft oppassen, want auto's houden geen rekening met fietsers, omdat ze het niet gewend zijn. Je ziet wel veel fietsers, maar vooral racefietsers. In de stad kom je veel fietsroutes tegen, vooral langs de rivier kun je lange afstanden op speciale paden afleggen. Overigens zijn de deze paden altijd zowel voor fietsers als voetgangers bedoeld.
Maar zo snel als het leven went, met school is dat voor Liz nog niet zo makkelijk. Het is soms toch wel erg frustrerend dat ze niet goed kan communiceren en niet alles snapt wat de juf uitlegt. Eén
middag hebben we haar met buikpijn opgehaald, maar sindsdien gaat het weer veel beter. De juffen en haar vriendinnen begrepen wel waar die buikpijn vandaan kwam.
Liz krijgt elke dag een map met 'huiswerk' mee: bladen met woordjes die ze moet leren, teksten die ze kan lezen en sommen die ze kan oefenen. Het is de bedoeling dat ze toch elke dag wel wat
oefent. En dat doet Liz heel fanatiek.
Op de kindy laat Fay zich nog niet veel horen, maar als haar wat gevraagd wordt, geeft ze soms toch echt antwoord. Ze vindt het ook leuk om haar eigen Engelse woorden te verzinnen: dan zegt ze iets in het Nederlands met een Engelse uitspraak. Bijvoorbeeld 'Gaan we Liz hellen?'
Onlangs zijn we naar de dierentuin geweest. Perth Zoo bevindt zich op 3 km van ons huis . Een leuke dierentuin met de gebruikelijke dieren, maar ook veel typisch Australische dieren. Hoogtepunt was dat we eindelijk koala's te zien kregen - die gaan we hier niet zo maar tegenkomen, want die leven niet in het wild in Western Australia. De opzet van de dierentuin is niet heel anders dan in NL, behalve dan het ontbreken van de patatlucht. Hier geen commerciële eetgelegenheden, maar grote picknickweides met zelfs 'barbies' (bbq) om je eigen vlees te braden. Dus men komt met een grote esky (koelbox) vol eten en drinken naar de Zoo.
Dat is hier heel normaal: in veel openbare parken kun je gebruik maken van gratis gas-barbecues. Met een druk op de knop schakel je de barby in en hij gaat vanzelf weer uit na een half uur. Men spreekt graag af voor een picknick met familie of vrienden in het park in plaats van thuis. Wij hebben dat voorbeeld ook al gevolgd: een zaterdagse picknick met collega's en hun gezinnen in Kings Park. Het mooiste park van Perth, zeer uitgestrekt met speeltuinen, botanische tuin, bos, grasvelden, uitzichtspunten over de stad en rivier.
Door het warme klimaat is er hier een overdaad aan insecten. Althans, dat vinden wij. In de supermarkt is er dan ook een flink assortiment aan bestrijdingsmiddelen te vinden. Bij ons thuis beperkt de overlast zich tot kleine miertjes en af en toe een grote kakkerlak (zie foto). Dat zijn dan de zogenaamde Amerikaanse kakkerlakken, die min of meer per ongeluk binnenkomen. Je hebt pas echt een probleem als je te maken hebt met de Duitse kakkerlak. Veel kleiner, maar wel met 200000 nakomelingen per jaar. Uiteraard hebben we wel wat preventieve (en hopelijk afdoende) maatregelen genomen in de vorm van lokdoosjes.
Voor ons komt het goed uit dat binnenkort het grofvuil in onze wijk wordt opgehaald. De hele buurt is al weken bezig met het opruimen van schuur/garage en stalt alles vast aan de weg. Je kunt goed zien dat de Aussies het goed hebben, veel spullen zijn nog van prima kwaliteit, maar men neemt niet de moeite om het via 'Marktplaats' te verkopen. En aangezien het niet regent, blijft alles prima in orde. Onze opbrengst: goede Philips tv inclusief kabels, afstandbediening, radio cd speler, autostoeltje, tuinstoeltjes voor kinderen, step voor Liz, kinderfiets voor Fay, wasmand, klerenhangers, kinderkeyboard(piano), dames-mountainbike met helm, esky, halters.
Het enige wat we nu nog goed konden gebruiken was tot slot een auto. Maar hoe vind je een betrouwbare en niet te dure auto die je over een half jaar weer makkelijk kunt verkopen? Toevallig bleek onze buurman Geoff een inkoper van tweedehands-auto's te zijn voor de grootste dealer in Perth. Zo zie je maar weer: 'Beter een goede Buur dan een verre vriend'. Hij heeft ons heel goed geholpen: samen online auto uitgezocht bij particuliere verkoper, hij heeft de onderhandeling gedaan en daarna samen de auto gecheckt. Hij adviseerde ons een bepaald type Ford Falcon te kopen. Vergeleken met onze Nederlandse auto's een enorme bak, 4 liter, 6 cylinder automaat. Wel uit 1996 maar deze auto's zijn schijnbaar onverslijtbaar, de meeste taxi's rijden hier in hetzelfde type. Binnenkort dus een verslag van uitjes naar andere delen van Perth en omgeving, want in Australië is een auto toch echt een 'must have'.